η Άννα Συνοδινού πέθανε σήμερα

Έζησα πλάι σε μεγάλες ψυχές. Στη βαθιά κρύπτη της μνήμης και του συνειδότος φύλαξα τη μεγαλειότητά τους", ήταν τα δικά της λόγια. Η Μεγάλη Κυρία της Επιδαύρου έφυγε αλλά το φως του πνεύματος της δεν σβήνει. Μαχητική, πολιτικοποιημένη και ειλικρινής, η Άννα Συνοδινού πέθανε σήμερα όμως τα λόγια της πάλλονται από ζωντάνια.

“Aπό τα νεανικά μου χρόνια σημείωνα σ' ένα σχολικό τετράδιο αγαπημένες στιγμές που άστραφταν και σβήνανε σαν τ' άστρα στο στερέωμα, για πρόσωπα που αγαπούσα παρά πολύ και ζέσταιναν τη ζωή γύρω μου. Έτρεμα πάντα τη Λήθη, που σημαίνει θάνατο, και διάλεξα τη Mνημοσύνη που τον καταργεί. H λειτουργία της θεατρικής ζωής μ' έκανε να νιώθω ως προεξάρχουσα μιας πομπής από τα χρόνια του Θέσπη, που διηγείται τα πάθη του Διονύσου και άλλων ηρώων, μπροστά σ' ένα Kοινό έτοιμο να συγκινηθεί από άγνωστες λυπητερές και χαρούμενες ιστορίες για να μάθει πως ζει ο κόσμος πέρα από το δικό του κατώφλι...
Όχι, δεν είμαι συγγραφέας, και τα γραφτά μου δεν είναι αποτέλεσμα συγγραφικού οίστρου. Δεν μπορώ να κάθομαι στην καρέκλα πολλήν ώρα. Mουδιάζουν τα άκρα μου. Eίμαι ηθοποιός, και στην τέχνη μου λειτουργώ εν κινήσει. Έζησα πλάι σε μεγάλες ψυχές, δυσαναπλήρωτους τεχνίτες, ιερά πρόσωπα. Στη βαθιά κρύπτη της μνήμης και του συνειδότος φύλαξα τη μεγαλειότητά τους” έγραψε στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου της Αίνος στους Άξιους (Εκδόσεις Καστανιώτη, 1999).
Αυτά είναι μερικά αποσπάσματα όπως η ίδια τα μοιράστηκε μαζί μας.
Για την ποίηση



“Θυμάμαι πόσο πολύ αγαπούσα τη ποίηση. Τους μάζευα όλους και τους έκανα επιδείξεις και απαγγελίες σε ένα οικόπεδο που βρίσκονταν μπροστά από το σπίτι μας και ήταν η δεδομένη ευτυχία μας. Το είχαμε καθαρίζει κιόλας από τα σκουπίδια και συχνά πυκνά παρακολουθούσαμε από τη ταράτσα του σπιτιού μας ποιος από τη γειτονιά το λερώνει και του βάζαμε τις φωνές. Θυμάμαι πως μάζευα τα τενεκεδάκια, τα λυγισμένα πιρούνια, τα χαλασμένα καπέλα και ό,τι άλλο μου χρησίμευε για να κάνω πιο πλούσιο το σπίτι της κούκλας μας. Όταν οι γονείς μου με ρωτούσαν τι κάνω, τους έλεγα με καμάρι: “Κάνω τον κόσμο μου πιο όμορφο”.
Για τον Σοφοκλή
“Ο Σοφοκλής ήταν μέγιστη προσωπικότητα. Άλλο πράγμα από τον Αισχύλο και τον Ευριπίδη. Ο Σοφοκλής ήταν ξεχωριστός. Τον λάτρευα από μικρή. Η αγαπημένη μου φράση από το έργο του είναι αυτή της Αντιγόνης: ‘Ούτοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν’ δηλαδή ‘δεν γεννήθηκα για μισώ, αλλά για να αγαπώ’. Είναι σπουδαία. Ακριβώς το ίδιο είπε και ο Χριστός. ‘Αγαπάτε αλλήλους’ δεν είπε;”
Για τις αναμνήσεις
“Δεν είμαι άνθρωπος των αναμνήσεων. Έχω πολύ άσχημες αναμνήσεις, γιατί έχασα και τους 16 αγαπημένους μου ανθρώπους. Δε μπορώ να σταθώ στις αναμνήσεις.”
Από συνέντευξη της στο περιοδικό Life & Style
Για τους νέους
“Κατηγορούν τα παιδιά ως αναρχικά και τεµπέλικα. Μια χαρά είναι. Ας τα βοηθήσουµε να µάθουν. Όλα πρέπει να τα πουλήσει η Ελλάδα και να αγοράσει δασκάλους. Χρειαζόµαστε ένα στρατό πολιτισµού.”
Για τους ήρωες
“Καμιά εποχή δεν έμεινε γυμνή από ήρωες, είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο. Νέοι ήρωες θα δημιουργηθούν αναγκαστικά. Ξέρετε τι έχει σημασία σήμερα; Να βλέπουν οι νέοι ποσό σημαντικοί είναι οι άνθρωποι πόσο σημαντικό είναι οι άνθρωποι να κρατάνε το λόγο της τιμής τους. Για να υπάρχουν προοπτικές”
Για τα γηρατειά
“Με ενοχλεί η εγκατάλειψη των γηρατειών. Όταν βλέπω ηλικιωμένους ανθρώπους παρατημένους στη μοίρα τους, πιάνεται η ψυχή μου. Αν έβλεπα τον πάτερα και τη μανά μου έτσι, κάποιον Υπουργό θα μου ερχόταν να σκοτώσω. Είναι δυνατόν στην εποχή μας να σκεπάζουν τους γέρους στα ιδρύματα το καλοκαίρι με τη βελέντζα και το χειμώνα με το σεντόνι για να τους ξεκάνουν; Εγώ μπήκα στην πολιτική γιατί ήθελα αυτά να αλλάξω.”
Για την κοινωνικότητα
“Είμαι κοινωνική αλλά δεν κάνω φασαρία και δεν βιάστηκα ποτέ. Ήμουν το 8ο παιδί της οικογένειας, άρα δεν βιαζόμουν να είμαι πρωτοκόρη. Ήξερα από τράτο γιατί ήμουν στερνοπαίδι. Περίμενα να τακτοποιηθούν πρώτα οι άλλοι. Ξέρεις τι είναι να έχεις τόσους δικούς σου ανθρώπους να σε υποστηρίζουν; Σήμερα που έχουν πεθάνει οι μισοί, δεν έχω που να τηλεφωνήσω.”
Από συνέντευξη στη Γιώτα Συκκά για την Καθημερινή, 24/04/2007