Ελένη Ράντου… Αντί για κοινωνική έκρηξη, υπάρχει κοινωνική εξόντωση,

- Πώς νιώθεις μετά και τις αποκαλύψεις για αλλοιώσεις στην περιβόητη λίστα Λαγκάρντ και την εμπλοκή του πρώην υπουργού Γ. Παπακωνσταντίνου;

Νομίζω ότι τώρα αρχίζει το αλληλοφάγωμα. Μετά την ενοχοποίηση του κόσμου, ότι δηλαδή ο κόσμος «τα’τρωγε», τώρα αρχίζει το «ποιος θα εξοντώσει ποιον». Θεωρώ ότι όλοι είναι μπερδεμένοι σε ένα τέτοιο παιχνίδι. Κάποια ονόματα είναι απλώς πολύ καλά εξιλαστήρια θύματα, γιατί όταν «δίνεις» κάποιους, κάποιοι άλλοι με τη σειρά τους ησυχάζουν. Εμείς αυτήν την αλληλοεξόντωση την έχουμε ζήσει στο πετσί μας. Δεν μου έκανε καμιά παραξενιά η εξέλιξη με τη λίστα, πέραν του κουτσομπολιού που έφερε… Έχουμε φτάσει, πλέον, στον να είναι κάθε απατεωνιά αναμενόμενη – και μάλιστα τόσο απροκάλυπτη.

- Το 2012 αναμφίβολα στοίχισε στους Έλληνες. Πόσοι, τελικά, μιας και έκανες λόγο για ενοχοποίηση, «τα φάγαμε» μαζί; Έχουν το ίδιο ποσοστό συμμετοχής στο «τσιμπούσι» όλοι;

Στην αμετροέπεια έχουν όλοι συμμετοχή. Στο ότι, δηλαδή, για πολλά χρόνια δεν υπήρχε μέτρο. Αυτό συνοψίζεται σε κάτι που διάβασα και μου άρεσε πολύ: «Μια ευνομούμενη πόλη δεν είναι εκεί όπου ο φτωχός αγοράζει το Cherokee, αλλά εκεί που ο πλούσιος κυκλοφορεί με το μετρό». Στο χρήμα το πολύ, όμως όχι, δεν ήμασταν όλοι συμμέτοχοι στο τσιμπούσι. Κάτι «ψίχουλα» έφαγαν μερικοί, το «κοκούτσι απ’ την ελιά», ενώ κάποιοι γέμισαν πάρα πολύ καλά τις τσέπες τους. Δεν είναι έτσι όπως τα λένε. Απλώς, είναι σίγουρο ότι όταν κάποιος έτρωγε πάρα πολλά θα περίσσευε κι ένα «ξεροκόμματο» και για κάποιους άλλους για να «κλείσουν στόματα» έτσι. Και το σίγουρο είναι ότι όλες οι πολιτικές πλευρές είχαν συμμετοχή, αφού η μία «το βούλωνε»  και η άλλη δεν το κατήγγειλε, αφού έπρεπε  κι αυτή να «φάει». Είτε ήσουν αξιωματική αντιπολίτευση, είτε κυβέρνηση, σώπαιναν όλα τα στόματα, αυτός ήταν ο κανόνας.

Ο άπληστος έγινε πιο άπληστος και ο αρπατικός πιο αρπακτικός

- «Πού πάτε ρε βλάχοι; Χορτάστε πείνα τώρα…». Τίτλος άρθρου σου στο site μας. Η εθνική έπαρση «μας έφαγε» τελικά;

Ή αυτό συνέβη, ή θέλαμε να υψώσουμε ανάστημα. Ήταν, από τη μια πλευρά, στέρηση πολλών χρόνων. Έτσι, στην πρώτη ευκαιρία χάθηκαν και το μέτρο και η λογική. Γιατί νιώσαμε ότι ο κάθε φτωχός δικαιούται (και επιτέλους και θα γίνει) εύπορος. Με τον καιρό το βλέπω και σαν ένα ανθρώπινο ελάττωμα, το να θέλει κάποιος επιτέλους σε μια «ψαροκώσταινα» να «πατήσει στα πόδια του» και να πει «και εγώ τώρα είμαι σημαντικός πολίτης μέσα την Ευρώπη, την Ελλάδα»… Η διαχείριση αυτού του συνθήματος ήταν πολύ κακή. Και κυρίως η έλλειψη μέτρου. Το λέω και το ξαναλέω, γιατί εμείς διδάξαμε το «παν μέτρον άριστον». Ακόμη και τώρα, μετά από τόση εμπειρία, τίποτε δεν έχει αλλάξει σημαντικά. Ο άπληστος έχει γίνει πιο άπληστος και ο «αρπακτικός» περισσότερο αρπακτικός… Γιατί σου λέει: «Αύριο δεν ξέρω τι θα γίνει, οπότε ας αρπάξω ό,τι αρπάξω κι ό,τι γίνει…». Η εποχή αυτή σε πιέζει με κάποιον τρόπο να πιστέψεις πως αύριο δεν υπάρχει… Όλο αυτό δεν φτιάχνει νηφάλια ψυχολογία. Η έλλειψη νηφαλιότητας έχει υψηλούς τόνους, δεν σε αφήνει να χτίσεις ένα αύριο πιο υγιές. Οπότε, πάλι στον ίδιο φαύλο κύκλο καταλήγεις…

- Ακολουθεί ένα tweet που διάβαζα τις προάλλες: «Βάζεις χαράτσι, δεν πληρώνουν ούτε ΔΕΗ. Ακριβαίνεις το πετρέλαιο, ανάβουν τζάκια. Απολύονται, αυτοκτονούν. Συνταξιοδοτούνται, δεν πεθαίνουν». Πόσα αντέχουμε ακόμη οι Έλληνες; Κάποιοι κάνουν λόγο για νέα μέτρα τους προσεχείς μήνες. Πόσο μακριά είναι μια κοινωνική έκρηξη;

Συμβαίνει το αντίθετο. Αντί για κοινωνική έκρηξη, υπάρχει κοινωνική εξόντωση, της οποίας δεν προηγείται έκρηξη. Υπάρχει μεγάλη τάση στην αδράνεια. Σαν να υπάρχει μια φωνή που κραυγάζει: «Όχι άλλο κακό». Δεν κυνηγάει κανείς αυτή τη στιγμή το καλό, παρά να σταματήσει η «κατρακύλα». Κι επειδή κατρακύλα θεωρεί και την εξέγερση, δεν κυνηγάει τελικά ούτε αυτήν. Το έχει πει ο Καστοριάδης: «Το γνώρισμα του σύγχρονου ανθρώπου είναι η τάση στην αδράνεια». Λίγο το σοκ, λίγο οι απότομες «καιρικές συνθήκες», έχουν κάνει τον κόσμο απλά να είναι εξοντωμένος και αποχαυνωμένος. Ίσως, αυτό γίνεται και σε αναζήτηση μιας μορφής αντίδρασης, γιατί, τελικά, και η ίδια η εξέγερση να ξεκινήσει, δεν θα την πιστεύει κανείς. Υπάρχει τέτοια γενικότερη αμφισβήτηση στα πάντα, που φτάνει στο σημείο να μη γίνεται πιστευτή και η ίδια η εξέγερση..

Δεν έχω χρήματα να πληρώσω τους φόρους

- Όταν ο τελευταίος υπουργός Παιδείας είχε χαρακτηρίσει «τελευταία προτεραιότητα» του υπουργείου τη διασφάλιση της μετακίνησης των μαθητών στο σχολείο της κόρης σου, αφού παρέμεναν απλήρωτοι οι μεταφορείς, είχες πεί ότι σκέφτεσαι πολύ σοβαρά να γίνεις «η πρώτη Ελληνίδα που επωνύμως θα αρνηθεί να πληρώνει». Τι έκανες τελικά;

Ήρθε ο φόρος και δεν είχα  χρήματα να τον πληρώσω, διότι ήταν σε δύο δόσεις και ήταν ποσό που ήταν αδύνατον να βρω. Ακόμη προσπαθώ να βρω τον τρόπο. Σκέφτηκα ότι ίσως είναι ένας τρόπος καλύτερης μορφής πίεσης, το να μαζευτούμε και να λειτουργήσουμε αλλιώς. Ακόμη κι αν πούμε όλοι οι Έλληνες: «Αρνούμαστε να πληρώσουμε το χαράτσι». Καταλαβαίνω ότι ένα κράτος μπορεί να έχει ανάγκη από έκτακτη βοήθεια. Όταν όμως η βοήθεια αυτή κρατάει δύο χρόνια, όταν η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι αυτή η βοήθεια «πέφτει σε μαύρη τρύπα»,  τότε ναι, μπορεί να πρέπει να σηκώσεις και τα χέρια ψηλά και να πεις «ως εδώ». Παλιά το είχαμε ως κεφαλικό φόρο, στους Τούρκους, και το θεωρούσαμε απόλυτο εξευτελισμό. Τώρα επειδή γίνεται έτσι είναι κάτι διαφορετικό;

- Πόσο αποδοτικοί ήταν οι τελευταίοι πρωθυπουργοί της χώρας; Ξεχωρίζεις κάποιον για την αναποτελεσματικότητά του;

Είναι δεδομένο ότι όταν ο κόσμος εκλέγει ένα ηγέτη, θέλει (όταν αυτός πάρει την κατάσταση στα χέρια του), στην καλύτερη περίπτωση να κάνει διαχείριση. Κάποιοι έκαναν κακή διαχείριση, άλλοι ήταν νωχελικοί, κάποιοι ήταν επιπόλαιοι, άλλοι αιθεροβάμωνες. Κακή διαχείριση έκανε ο Κώστας Καραμανλής. Είναι σαφές ότι ολιγώρησε μπροστά σε αυτό που ερχόταν. Προτίμησε να μην το κοιτάξει. Το έπαιξε λίγο: «Γυρίζω την πλάτη μου στο μέλλον». Από εκεί και πέρα, ειδικά από το ΔΝΤ και μετά, οι αρχηγοί δεν κυβερνούν ουσιαστικά, παρά μεταφέρουν ξένες συμβουλές.

- Το ΠΑΣΟΚ «τελείωσε» ή μπορεί να ανασυνταχθεί αν επαναπροσδιοριστεί;

Μερικά πράγματα απλά τελειώνουν. Κάνουν έναν κύκλο και τελειώνουν. Αυτό ισχύει με ο,τιδήποτε έχει να δώσει κάποιος. Αν λ.χ. εγώ στη θεατρική προσφορά μου με τον ίδιο τρόπο μειώνω την απόδοση μιας παράστασης που κάνω, κάποια στιγμή πρέπει να πω «εγώ εδώ τελείωσα». Πρέπει να αποχωρήσω, κι αν είναι να επανέλθω, πρέπει αυτό να γίνει με διαφορετικό τρόπο.

Δεν είναι έτοιμος ο ΣΥΡΙΖΑ για εξουσία

- Ποιά η γνώμη σου για την πολιτική «εκτόξευση» του ΣΥΡΙΖΑ στην αξιωματική αντιπολίτευση; Θα μπορέσει, εφόσον πάρει την εξουσία, να ανταπεξέλθει πρακτικά σε όσα προτείνει; Πρόκειται, τελικά, για το «νέο ΠΑΣΟΚ»;

Για μένα, είναι καταρχήν ένας Κεντρώος χώρος, όχι χώρος Αριστερός. Δεν νιώθω ότι είναι έτοιμο  αυτό το κόμμα για εξουσία. Δεν είναι και η εποχή τέτοια που να ζητά κάτι «καθαρό». Τίποτε δεν είναι έτοιμο από μόνο του. Κάθε εποχή ετοιμάζει τους ηγέτες της, τα κόμματά της, το μέλλον της. Αυτή τη στιγμή όλη η εποχή είναι σε σύγχυση, όπως και ό,τι πολιτικό προβάλλεται σήμερα…

- Πώς είδες την πρωτοβουλία του Ανδρέα Λοβέρδου να εξαγγείλει νέα πολιτική κίνηση; Είναι κάτι που χρειάζεται η χώρα;

Εμένα όλα αυτά δεν με «ψήνουν» καθόλου. Δεν με πείθουν ότι από ένα σύστημα αποτυχημένο μπορεί να προκύψει ένα στοιχείο του, που θα φέρει κάτι με έντιμη στάση. Δεν πείθει κανέναν αυτό. Δεν είναι ένα προϊόν που θα έλεγες «θα πάω να το αγοράσω γιατί είναι αυτό που θέλω να βάλω μέσα στο σπίτι μου».

– Αρκούν οι πολιτικές προτάσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή; Τι νέο έχουν να δώσουν λ.χ. οι  Ανεξάρτητοι Έλληνες; Τι προσέφερε η «Κοινωνική Συμφωνία» των Κατσέλη – Καστανίδη;

Δεν νομίζω, δυστυχώς, ότι είναι εποχές για καινούργιες συμμαχίες. Γιατί, ενώ αρχικά το καινούργιο μοιάζει να είναι σύγχρονο, τελικά αυτό είναι ψέμα. Είναι πιο συντηρητικό απ’ το παλιό. Και, τελικά, κάθε καινούργιο θα αποδεικνύει ότι «κουβαλάει» μέσα του κάτι παλιό. Γενικότερα, η αίσθησή μου από την επικοινωνία μου με τον κόσμο, είναι το γεγονός ότι, ενώ όλοι εύχονται κάτι καινούργιο να έρθει, κανείς δεν το τολμά, όλοι το φοβούνται. Όλοι είναι στο «μακάρι να έρθει κάτι» και ταυτόχρονα στο «Αχ, Παναγιά μου και Χριστέ μου να μην έρθει».

- Τις προάλλες βρήκες το αυτοκίνητό σου σπασμένο και δεν σοκαρίστηκες, όπως δήλωσες. Αρχίσαμε να συνηθίζουμε την ένδεια και την παραβατικότητα;

Έχουμε «καταπιεί το τέρας», κανονικότατα. Τις προάλλες, μάλιστα, περπατούσα στα Εξάρχεια με οικογενειακούς φίλους από την Επαρχία και δίπλα μας καιγόταν ένα αυτοκίνητο. Έβλεπαν τους καπνούς, τα ΜΑΤ που βρισκόντουσαν εκεί και μου έλεγαν: «Πάμε να φύγουμε». Τους εξηγούσα ότι εμείς περνάμε από μπροστά, πλέον, έτσι απλά, συνεχίζουμε τη βραδιά μας σαν να μην έγινε. Έχουμε εξοικιωθεί απόλυτα με τη βία, το δρόμο, την εξαθλίωση, τους ναρκομανείς, τους άστεγους που κοιμούνται κάτω από το σπίτι μας, σαν να πρόκειται για γη και ουρανό, δεδομένα πράγματα.

http://www.aixmi.gr/index.php/interview-elenirantou/